Jesteś tutaj

STOP WYPALANIU TRAW

wypalanie traw i nieużytków rolnych często staje się pożarem zagrażającym życiu ludzi i zwierząt

W 2015 roku na terenie powiatu czarnkowsko-trzcianeckiego odnotowano 106 pożarów związanych z wiosennym wypalaniem traw i pozostałości roślinnych, które związane były z interwencją zastępów straży pożarnej, gdzie łącznie brało udział 841 ratowników. Pamiętajmy, że wypalanie traw i nieużytków rolnych często staje się pożarem zagrażającym życiu ludzi i zwierząt, a także stwarza zagrożenie dla środowiska naturalnego, ponadto nie jest zgodne z normami dobrej kultury rolnej. Podkreślić należy, że pożary suchych traw przybierają zazwyczaj duże rozmiary, angażują znaczną liczbę sił i środków straży pożarnych przez co strażacy mogą nie dotrzeć  na czas tam, gdzie będą naprawdę potrzebni.

straż pożarna
Straż Pożarna

APELUJEMY O ROZWAGĘ - STOP WYPALANIU TRAW!!!

Wypalanie traw nierzadko niesie za sobą zagrożenie dla życia i mienia, ale również skutki ekologiczne, ponadto w świetle obecnych przepisów jest wykroczeniem. Brak jest uzasadnienia zarówno ekologicznego, jak i rolniczego, które w rzeczywistości skutkują negatywnie poprzez straty we florze i faunie oraz degradacją ekosystemu przyrodniczego ważnego w nowoczesnej gospodarce rolnej. Wraz z rozwojem techniki rolnej, w tym środków ochrony roślin, wypalanie traw i pozostałości roślinnych w rzeczywistości powoduje redukcję i wyparowywanie związków azotu oraz pozostawanie związków potasu i fosforu w popiele. Część soli mineralnych (fosforu i potasu) pozostających w popiele może być wznoszona przez wiatr, a przy opadach deszczu spłukiwana do rzek i zbiorników wodnych (powodując tym ich zarastanie). Ponadto podczas spalania materii organicznej w wysokich temperaturach tworzą się znaczne ilości szkodliwych związków takich jak dioksyny czy wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne. Jest to spowodowane tym, że rośliny zawierają obecnie znacznie większe stężenie środków ochrony roślin oraz zanieczyszczeń przemysłowych.  Ponadto udowodniono, że w pożarze, oprócz starej trawy giną także wszystkie stworzenia (np. dżdżownice)  wręcz niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania gleby, która zostaje wyjałowiona i to do głębokości kilku centymetrów. Dlatego absolutnie nie można się spodziewać, że po takim "zabiegu" ziemia będzie przynosiła obfity plon. Drugim powodem jest zwykła bezmyślność i wzniecanie pożarów dla zabawy. Wypalanie traw jest więc bardzo szkodliwe i surowo zabronione, a wśród instytucji, które starają się powstrzymać ten proceder jest Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (zwana dalej ARiMR).

W walkę ze zjawiskiem wiosennego wypalania traw włączyła się także Unia Europejska. Założenia polityki rolnej UE regulują między innymi zagadnienia ochrony środowiska w rolnictwie. Jednym z narzędzi umożliwiających dokonywanie pozytywnych przemian w tym sektorze jest system dopłat bezpośrednich [1].
Ta forma wsparcia unijnego, zobowiązuje użytkownika gruntów do ich utrzymania zgodnie z wymogami dobrej kultury rolnej. Jak już wspomniano, zakaz wypalania traw jest jednym z "Wymogów dobrej kultury rolnej"[2], których przestrzeganie jest również wymagane m.in. w ramach systemu wsparcia ARiMR w formie dopłat bezpośrednich Rolnikowi, któremu za brak ich przestrzega, grozi "zasadniczo" zmniejszenie należnej wysokości wszystkich rodzajów dopłat bezpośrednich o 3%. To oznacza, że o tyle mogą być pomniejszone płatności w ramach systemów wsparcia bezpośredniego. Zgodnie z zasadami, nałożona przez ARiMR sankcja, w zależności od stwierdzonego stopnia winy, może zostać pomniejszona do 1% jak i podwyższona do 5% należnych rolnikowi płatności obszarowych za dany rok. Kary mogą być też jeszcze bardziej podwyższone, gdy rolnikowi zostanie np. udowodnione celowe wypalanie traw, bo wtedy ARiMR może obniżyć każdy z rodzajów płatności bezpośrednich aż o 20%, a w zupełnie skrajnych przypadkach stwierdzenia uporczywego wypalania traw, Agencja może pozbawić rolnika całej kwoty płatności bezpośrednich za dany rok. [więcej na stronie Agencji i Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa: [www.arimr.gov.pl]

Jak już wspomniano wypalanie traw jest bardzo szkodliwe, ale również surowo niedozwolone, dlatego wszyscy ci, którzy mimo wszystko chcą ryzykować, muszą liczyć się z konsekwencjami prawnymi. Za wypalanie traw m.in. grożą kary grzywny nakładane w formie mandatu karnego przez funkcjonariuszy Policji, Straży Miejskiej czy Państwowej Straży Pożarnej, Prokuraturę, ale również w przypadku stworzenia (sprowadzenia) zagrożenia życia lub zdrowia ludzkiego albo mieniu w wielkich rozmiarach, mające postać pożaru, podlegają karze pozbawienia wolności od roku do 10 lat.

Przepisy prawne (stan prawny na dzień 24 marca 2016r.):      

- [1] Rozporządzenie Delegowane Komisji (UE) nr 640/2014 z dnia 11 marca 2014r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/2013 w odniesieniu do zintegrowanego systemu zarządzania i kontroli oraz warunków odmowy lub wycofania płatności oraz do kar administracyjnych mających zastosowanie do płatności bezpośrednich, wsparcia rozwoju obszarów wiejskich oraz zasady wzajemnej zgodności:

Art. 39. Obliczanie i stosowanie kar administracyjnych w przypadku zaniedbania,

Art. 40. Obliczanie i stosowanie kar administracyjnych w przypadku umyślnej niezgodności.

- [2] Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju wsi z dnia 9 marca 2015r. w sprawie norm w zakresie dobrej kultury rolnej zgodnej z ochroną środowiska:

§ 2.1. Zabrania się wypalania gruntów rolnych.   

- Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004r. o ochronie przyrody (tekst jednolity Dz.U. 2015 poz. 1651) określa:

Art. 124 ust.1. Zabrania się wypalania łąk, pastwisk, nieużytków, rowów, pasów przydrożnych, szlaków kolejowych oraz trzcinowisk i szuwarów,

Art. 131 pkt. 12. Kto: […] wypala łąki, pastwiska, nieużytki, rowy, pasy przydrożne, szlaki kolejowe, trzcinowiska lub szuwary - podlega karze aresztu albo grzywny,

- Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz.U. z 2010r. Nr 109, poz. 719):

§ 40 ust.1. W lasach i na terenach śródleśnych, na obszarze łąk, torfowisk i wrzosowisk, jak również w odległości do 100 m od granicy lasów nie jest dopuszczalne wykonywanie czynności mogących wywołać niebezpieczeństwo pożaru w szczególności:

1) rozniecanie ognia poza miejscami wyznaczonymi do tego celu przez właściciela lub zarządcę lasu; [...]

ust.2. Przepis ust. 1 pkt.1 nie dotyczy czynności związanych z gospodarką leśną oraz wykonywaniem robót budowlanych.

§ 41 ust.3. Używanie otwartego ognia i palenie tytoniu w odległości mniejszej niż 10 m od miejsca omłotów i miejsc występowania palnych płodów rolnych jest zabronione.

- Wypalanie pozostałości roślinnych w ogrodach, ogródkach działkowych itp. regulowane jest prawem miejscowym i w wielu przypadkach na terenach miejskich zabronione lub dopuszczalne tylko w sezonie wiosennym.

Odpowiedzialność karna:

- Ustawa z dnia 20 maja 1971r. Kodeks wykroczeń (tekst jednolity Dz.U. 2015 poz. 1094 ze zm.):

Art. 82, § 3. Kto na terenie lasu, na terenach śródleśnych, na obszarze łąk, torfowisk i wrzosowisk, jak również w odległości do 100 m od nich roznieca ogień poza miejscami wyznaczonymi do tego celu albo pali tytoń, z wyjątkiem miejsc na drogach utwardzonych i miejsc wyznaczonych do pobytu ludzi, podlega karze aresztu, grzywny albo karze nagany.

Art. 82, § 4. Kto wypala trawy, słomę lub pozostałości roślinne na polach w odległości mniejszej niż 100 m od zabudowań, lasów, zboża na pniu i miejsc ustawienia stert lub stogów bądź w sposób powodujący zakłócenia w ruchu drogowym, a także bez zapewnienia stałego nadzoru miejsca wypalania, podlega karze aresztu, grzywny albo karze nagany.

- Ustawa z dnia 6 czerwca 1997r. Kodeks karny (tekst jednolity Dz.U. z 1997r., Nr 88, poz. 553 ze zm.):

Art. 163. § 1. Kto sprowadza zdarzenie, które zagraża życiu lub zdrowiu wielu osób albo mieniu w wielkich rozmiarach, […] podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.

 

 

Opracował:

mł. kpt. Grzegorz Kasperowicz

Sekcja Kontrolno-Rozpoznawcza KP PSP w Czarnkowie

Źrodło informacji: www.czarnkow.psp.wlkp.pl/stop-wypalaniu-traw

                     Wydaje mi się iż zabranianie czegokolwiek nie działa w Polsce zbyt skutecznie. Przyczyn doszukać się można oczywiście w historii.

                 Wybrałbym raczej drogę nie tyle uświadamiania co ośmieszania takowych praktyk. Rolnicy i nie tylko doskonale wiedzą o wypalaniu traw w zasadzie wszystko.

          I co ? Ano nic. Może więc nazywanie tych uporczywie praktykujących proceder zacofanymi reliktami przeszłości czy podobnie, lub mocniej, będzie skuteczniejsze, niż największe nawet kary.

 

Reklama